اکثر راننده ها فکر می کنند فقط گیربکس های اتوماتیک نیاز به وسواس در نگهداری و رعایت نکاتی در رانندگی دارند. در حالی که گیربکس های دستی یا منوآل هم حساسیت های خاص خود را داشته و در صورت استفاده نادرست، دچار خرابی می شوند. گزارش اختصاصی پایگاه خبری رسمی جوان خودرو در بخش مطالب […]
گزارش اختصاصی پایگاه خبری رسمی جوان خودرو
در بخش مطالب فنی جوان خودرو که در جهت آموزش خوانندگان محترم برای نگهداری بهتر از خودرو و افزایش دانش آن ها در مواجهه با ایرادهای فنی خودرو تالیف و منتشر می شوند، بارها به نکات نگهداری از گیربکس اتوماتیک اشاره کرده ایم و با توجه به گسترده شدن استفاده از گیربکس اتوماتیک در خودروهای روز، مطالب آموزشی با موضوع استفاده صحیح از این نوع گیربکس ها برای افزایش عمر و جلوگیری از ایرادهای شایع منتشر کرده ایم.
اما اکثر راننده ها فکر می کنند فقط گیربکس های اتوماتیک نیاز به وسواس در نگهداری و رعایت نکاتی در رانندگی دارند. در حالی که گیربکس های دستی یا منوآل هم حساسیت های خاص خود را داشته و در صورت استفاده نادرست، دچار خرابی می شوند. در این مقاله می خواهیم نکاتی را در جهت استفاده صحیح از گیربکس های دستی به شما آموزش دهیم تا گیربکس منوآل خودروی شما همیشه روان و درست کار کند و عمرش افزایش یابد.
جعبه دنده دستی شامل مجموعه ای از دنده ها دور یک شفت (میله) است. با فشردن کلاچ و تغییر دنده توسط راننده، چرخ دنده ها در جای مورد نظر قرار می گیرند و با رها کردن کلاچ، قدرت موتور به چرخها منتقل میشود.
مراقبت از گیربکس های دستی نسبت به گیربکس های اتوماتیک بسیار ساده تر بوده و تنها با رعایت چند نکته ساده می توانیم از گیربکس منوآل خودرو نگهداری درستی داشته باشیم و عمر آن را افزایش دهیم.
بعضی از رانندگان عادت دارند که حین رانندگی دست خود را بر روی دسته دنده قرار دهند و از شیفتر یا اهرم گیربکس به عنوان استراحتگاه دست خود استفاده کنند. لازم است بدانید همین حرکت ساده که برای بسیاری تبدیل به عادت شده است، میتواند در طولانی مدت باعث خرابی قطعات گیربکس شود. تعمیرکاران خودرو معتقدند گذاشتن دست روی دسته دنده باعث انتقال فشار به اتصالات و چرخ دنده های هماهنگ کننده می شود و این قطعات را مستهلک می کند.
همچنین باید توجه داشته باشید که در تعویض دنده، به آرامی لیور یا دسته دنده را جابجا کنید. چرا که در جابجایی های سریع و پرفشار، احتمال شکسته شدن شیفتر زیر دنده بالاتر می رود.
بسیاری از رانندگان به ویژه راننده های مبتدی، عادت دارند همیشه پای خود را بر روی پدال کلاچ نگه دارند و حتی هنگام توقف خودرو در ترافیک یا پشت چراغ قرمز پای خود را از روی کلاچ بر نمی دارند. لازم است بدانید در توقف های اینچنینی اگر خودرو را از دنده خارج نکنید و گیربکس را خلاص نکنید، جعبه دنده زودتر از حالت معمول خراب شده و باید هزینه ای اضافی برای تعویض قطعات آن متحمل شوید.
همچنین با فشار دادن پدال کلاچ، بلبرینگ کلاچ درگیر می شود. اگر در ترافیک ها برای قطع کردن انتقال قدرت میان میل لنگ و گیربکس از عمل کلاچ گیری استفاده کنیم، در طولانی مدت روغن درون بلبرینگ کلاچ از بین رفته و هنگامی که روغن درون آن خاصیت روانکاری خود را از دست بدهد، بلبرینگ خشک کار می کند و هنگام کلاچ گرفتن صدایی اضافه تولید می کند.
ترمز گرفتن مداوم در سرپایینی ها و نگه داشتن پا روی پدال ترمز در این شرایط نیز همچون نگه داشتن پا روی پدال کلاچ، یکی از شایع ترین عادت های غلط راننده ها به شمار می رود. نگه داشتن ترمز برای کاهش سرعت در سراشیبی، باعث وارد شدن فشار غیر ضروری به لنت ها و دیسک ها می شود. به جای اینکه در سراشیبی با ترمز خودرو را کنترل کنید، سعی کنید با سنگین کردن دنده ها یا ترمزگیری های کوتاه و سبک سرعت خودرو را کنترل کنید.
برخی از رانندگان مخصوصا راننده های مبتدی که به تعویض دنده به چشم یک چالش نگاه می کنند، عادت دارند اکثر اوقات در سرعت های پایین با دنده یک حرکت کنند. این کار فشار زیادی به گیربکس و موتور خودرو وارد می کند. دنده یک تنها برای به حرکت درآوردن خودرو یا حرکت در شیب های تند مورد استفاده قرار می گیرد و بعد از حرکت روان خودرو باید سریعا اقدام به درگیر کردن دنده 2 و 3 کنید.
همچنین در معکوس دادن نیز باید به مواردی توجه کنید. مثلا برای آمدن از دنده 4 به 2، باید ابتدا دنده 3 و بعد دنده 2 را درگیر کنید. در شتاب گیری اگر دور موتور برای دنده ای که انتخاب می کنید پایین از حد مشخصی باشد و اصرار به شتاب گیری کنید، در واقع فشار فراوانی را به موتور خودرو وارد می کنید. پس به موقع و درست معکوس دهید.
با تمام شدن عمر دیسک و صفحه کلاچ، خودرو دیگر شتاب سابق را نداشته و این قطعات باید تعویض شوند. خودرویی که صفحه کلاچش تمام شده باشد به سختی از سربالایی ها عبور می کند و فشار مضافع به خودرو باعث بالا رفتن مصرف سوخت می شود.
اگر میخواهید ببینید عمر صفحه کلاچ تمام شده است یا نه؟ کافیست با دنده 2 یا 3 شروع به حرکت کنید. اگر با رها کردن آهسته کلاچ خودرو حرکت کرد و خاموش نشد، یعنی عمر صفحه کلاچ خودروتان به سر رسیده است. راه دیگر برای تشخیص تمام شدن دیسک و صفحه این است که در حال حرکت با سرعت 20 تا 30 کیلومتر خودرو را در دنده 4 قرار دهید و پا را تا انتها بر روی پدال گاز فشاز دهید. اگر موتور خودرو شما به صدا افتاد و زوری برای شتاب گرفتن نداشت یعنی دیسک و صفحه شما سالم است، اما اگر به طور ناگهانی شتاب گرفت و کمی پرش داشت، این یعنی دیسک و صفحه با هم درگیر نیست و نیاز به تعویض دارد.
در کل زمان معقول برای تعویض کلاچ پس از 50 تا 60 هزار کیلومتر است اما این عدد با توجه به نوع رانندگی میتواند کم و زیاد شود. برای مثال اگر در شهر رانندگی میکنید و مخصوصا در ترافیک زیادی باشید، ممکن است این عدد به بین 30 تا 40 هزار کیلومتر برسد. از طرفی اگر کسی در مسیرهای جاده ای یا اتوبانی بیشتر تردد کند و از کلاچ زیاد استفاده نکند، این عدد به 70 تا 80 هزار کیلومتر افزایش پیدا میکند.
روغن گیربکس که در بحث گیربکس دستی به آن واسکازین هم گفته میشود، یکی از مایعات با اهمیت خودرو به شمار میآید که نیاز به مراقبت خاصی دارد. روغن گیربکس یک مایع لغزنده است که در نقش روانکننده برای بخشهای متحرک در داخل گیربکس شما بکار میرود. در گیربکس دستی، مشکل اصلی پایین آمدن کیفیت روغن نیست، بلکه آلودگی آن است. این آلودگی بر اثر فرسایش یاتاقانها و دندهها در طول زمان بوجود می آید.
ذرات فلزی میکروسکوپی بوجود آمده در روغن عملکرد آن را تحت تاثیر قرار داده و روغن نمیتواند به صورت مناسب جعبه دنده را روان کاری کند. بنابراین اگر اقدام به تعویض روغن نشود، عمر گیربکس کاهش پیدا می کند. بررسی سیال گیربکس کار دشواری است و تعداد کمی از تولید کنندگان میله نشانگر برای نمایش سطح روغن گیربکس در خودرو در نظر گرفته اند. برای چک کردن روغن یا واسکازین گیربکس، کافیست به مکانیک مراجعه کنید تا این کار را در چند دقیقه انجام دهد.
البته با توجه کردن به عملکرد گیربکس خودرو هم می توان به وضعیت واسکازین پی برد. وقتی دنده های خودرو مخصوصا دنده های به غیر از دنده های یک و عقب سخت جا بروند، احتمال تمام شدن یا خراب شدن روغن گیربکس وجود دارد.
به پیشنهاد بیشتر تولیدکنندگان خودرو، روغن یا واسکازین گیربکس دستی خودرو باید بین هر 50 تا 100 هزار کیلومتر کارکرد تعویض شود. اگر از خودروتان زیاد کار می کشید و خودرو در شرایط سختی کار می کند، پیشنهاد می شود روغن گیربکس را هر 25 هزار کیلومتر عوض کنید.
دیدگاه خود را بنویسید