موتورسیکلت سواری برای بسیاری از مردم هیجان انگیز است و در کل باید گفت موتورسیکلت وسیله نقلیه کار راه اندازی در شهرهای شلوغ و پرترافیک به شمار می رود. اما باید قبل از خریدن موتورسیکلت، به قوانین مربوط به آن، چگونگی دریافت گواهینامه اش و موارد جانبی مثل بیمه و … آگاه باشید. گزارش اختصاصی […]
گزارش اختصاصی پایگاه خبری رسمی جوان خودرو
اگر هر روز در مسیر رفت و آمد به محل کارتان با ترافیک سنگین دست و پنجه نرم می کنید و بعضی وقت ها کاسه صبرتان از نبود جای پارک و معطلی هایی که این موارد ایجاد می کنند لبریز می شود، حتما فکر اینکه یک موتورسیکلت بخرید و خودتان را راحت کنید از سرتان گذشته است. موتورسیکلت، 2 چرخی پر سر و صدا (البته در انواع بنزینی) که روزانه تعداد قابل توجهی از آن در شهرهای کوچک و بزرگ کسور تردد می کند. ایمنی موتورسیکلت از ماشین پایین تر است و برای همین آمار صدمات فیزیکی راکبان موتورسیکلت هم بالاست. همین ویژگی باعث شده تا قانون و مجری قانون که پلیس باشد، قوانین سفت و سختی را برای تردد موتورسیکلت وضع و اجرایی کند. اما متاسفانه آمار قانون گریزی در میان موتور سواران بسیار بالاست و از آنجایی که کنترل و رهگیری موتورسیکلت از اتومبیل سخت تر است، راکبان موتورسیکلت به راحتی راه دور زدن قانون را پیدا می کنند.
یکی از مواردی که موتورسواران کمتر از رانندگان اتومبیل به آن اهمیت می دهند، بحث گواهینامه و پیش نیازهای موتورسواری است. در یک دوره زمانی این طور مطرح شده بود که برای سواری با موتورهای برقی نیازی به داشتن گواهینامه نیست. بعدها به صراحت اعلام شد که موتورسیکلت های برقی در هر نوع و با هر توانی، نیاز به شماره گذاری و پلاک شدن دارند. این روزها هم از گوشه و کنار می شنویم که بعضی فروشندگان موتورسیکلت برای اینکه برخی مشتریان را به خرید موتورسیکلت ترغیب کنند، می گویند برای سواری با فلان موتورسیکلت (مثلا موتورسیکلت های با حجم موتور کمتر از 50 سیس ی) نیازی به داشتن گواهینامه نیست.
اما خیالتان را راحت کنیم! بر اساس قانون، هر نوع وسیله نقلیه ای که در راه های عمومی تردد می‌کنند نیاز به پلاک و گواهینامه دارند. طبق ماده (۲) آئین نامه راهنمایی و رانندگی و ماده (۱) آیین نامه صدور انواع گواهینامه رانندگی، داشتن پلاک و گواهینامه برای کلیه وسایل نقلیه که در راه‌های عمومی تردد می‌کنند الزامی بوده و استثنائی ندارد و استفاده از موتورسیکلت بدون گواهینامه یک باور غلط است.
همچنین در کشور ایران طبق قانون موتور سیکلت‌های بالای 249 سی‌سی پلاک نمی‌شوند و مجوز تردد در خیابان‌ها را ندارند.
برای دریافت گواهینامه موتورسیکلت، باید در یک آموزشگاه معتبر آموزش رانندگی موتورسیکلت ثبت نام کنید. بر اساس قوانین رایج کشور صرفا آقایان بالای 18 سال امکان دریافت گواهینامه موتورسیکلت را دارند. برای ثبت نام در آموزشگاه‌های موتورسیکلت نیاز به کارت پایان خدمت یا گواهی موقت تحصیلی است.
معمولا در آموزشگاه‌های موتورسیکلت ابتدا آیین‌نامه موتورسیلکت تدریس می‌شود. در گام بعدی رانندگی با موتورسیکلت به صورت عملی با متقاضی تمرین و در نهایت فرد برای آزمون آماده می‌شود. آزمون نهایی توسط افسر نیروی راهنمایی و رانندگی انجام می‌شود. کنترل کامل موتورسیکلت، تسلط بر گاز و ترمز، حرکت بین موانع و حفظ خونسردی هنگام موتورسواری از جمله فاکتورهایی است که در قبولی افراد تاثیر مستقیم دارد. در صورت قبولی، گواهینامه موتورسیکلت برای فرد صاده شده و در صورت رد شدن در آزمون نهایی، فرد بایستی با تمرین و تسلط بیشتر مجدد در آزمون راهنمایی و رانندگی شرکت کند.
گواهینامه موتورسیکلت مانند گواهینامه اتومبیل، به چند نوع مختلف تقسیم می‌شود. به عبارت دیگر برای راندن موتورسیلکت‌هایی با قدرت بیشتر، باید تسلط فرد هم بیشتر شود. راهنمایی و رانندگی این تسلط را بر اساس نوع گواهینامه می‌سنجد.
در ابتدا فرد در صورت قبولی در آزمون نهایی راهنمایی و رانندگی، گواهینامه موتورسیکلت الف_2 را دریافت می‌کند. این گواهینامه برای راندن موتورهای 250 سی سی و کمتر است. کسانی که علاقه‌مند به خرید و استفاده از موتورهای قدرتمند بالای 250 سی سی هستند باید پس از یک سال از اخذ گواهینامه الف_2، مجددا در آزمون شهری شرکت و گواهینامه الف_3 را دریافت کنند.
در ماده۲۶ قانون اینچنین آمده است: هر کس بخواهد با هرانواع وسایل نقلیه موتوری زمینی رانندگی نماید باید گواهینامه متناسب رانندگی با آن وسیله نقلیه را دارا باشد با متخلفان برابر قوانین و مقررات رفتار می‌شود.
انواع گواهینامه‌های رانندگی، با شرایط زیر از سوی راهنمایی و رانندگی صادر می‌شود:
اگر قصد دارید موتور سیکلت گازی و یا موتور گازی برانید باید گواهینامه الف -۱ وسایل نقلیه موتوری را داشته باشید برای اخذ آن داشتن شرایط زیر لازم است:
۱- حداقل باید ۱۵ سال تمام را داشته باشید.
۲- پزشک معتمد باید سلامت جسمی و روانی شما را تایید کرده باشد
۳- برای راندن موتور گازی ، باید در آزمون های تئوری و عملی رانندگی با موتور گازی شرکت کرده و آن را با موفقیت طی کنید.
حالا اگر موتور گازی خود را فروخته اید و یک موتور سیکلت خریده اید که حجم موتور آن به ۲۵۰ سی سی می رسد، برای راندن اینگونه از موتورسیکلت ها، کمی باید بزرگتر و عاقل تر شده باشید، تا بتوانید گواهینامه الف -۲ وسایل نقلیه موتوری را بگیرید، شرایط اخذ آن طبق قانون به شرح زیر است:
۱- حداقل باید ۱۷ سال تمام را داشته باشید.
۲- باز هم به پزشک معتمد باید مراجعه کنید تا سلامت جسم و روان شما را تایید کند.
۳- باید آزمون های آیین نامه وعملی رانندگی با وسایل نقلیه موتوری مربوطه را با موفقیت بگذرانید.
این گواهینامه مخصوص آن دسته از افرادیست که حجم موتور آنها بالای ۲۵۰ سی‌سی بوده و همچنین موتور سه چرخه هایی که تا ۴۰۰ کیلوگرم وزن دارند. هر چه حجم و وزن موتور سیکلت بالاتر می رود شما هم باید با آن بزرگتر شوید. شرایط اخذ این گواهینامه به شرح زیر است:
۱ـ حداقل سن ۱۸ سال تمام
۲- باز هم باید تاییدیه پزشک معتمد را در زمینه سلامت جسم و روان داشته باشید.
۴- در این مرحله باید، یکسال از گواهینامه الف-۲ گذشته باشد.
۵-حالا باید در آزمون آیین نامه و مهارت عملی امتحان دهید و قبول شوید.
باید بگوییم که در حال حاضر گواهینامه ای مخصوص موتور برقی وجود ندارد؛ ولی با پیشرفت موتور برقی و افزایش تنوع آن، انتظار می رود که گواهینامه مخصوص به موتور برقی ایجاد شود و موتور برقی را وسیله ای جدا از موتور سیکلت بنزینی بدانند. چرا که با پیشرفت بیشتر موتور برقی، تفاوت های آن با موتور سیکلت بنزینی هم بیشتر شده و همین تفاوت ها موجب می شوند که گواهینامه موتور بنزینی برای موتورهای برقی جدیدتر و پیشرفته تر جوابگو نباشد. رانندگان موتور برقی نیازمند به شرکت در دوره های شناخت موتور برقی هستند و با وجود امکانات جدیدتر در موتورهای برقی، نمی شود از راننده انتظار داشت تا با تجربه و آزمون و خطا با موتور برقی خود آشنا شده و به آن مسلط شوند.
نکته: انواع گواهینامه رانندگی وسایل نقلیه موتوری اعتباری پنج ساله دارند که پس از پایان آن، در صورتی که با تایید پزشک معتمد در سلامت جسمی و روانی کامل باشید، برای دوره های ۵ ساله تمدید می شود اما برای افرادی که بالای ۷۰ سال سن دارند باید هر دو سال به پزشک معتمد مراجعه کنند. دقت کنید یک ماه قبل از پایان اعتبار گواهینامه وسیله نقلیه موتوری خود باید برای تمدید آن اقدام کنید که سلامت جسمی و روانی شما حتما کنترل خواهد شد چنانچه راهنمایی و رانندگی لازم بداند، باید دوبار آزمون های رانندگی را پشت سر بگذارید.
تا اینجا در مورد مهمترین پیش نیاز موتورسیکلت سواری، یعنی گواهینامه صحبت کردیم. حالا اگر گواهینامه موتور را دریافت کردید، موتورسیکلت خریدید و به خیابان آمدید، باید همچون رانندگان دیگر وسایل نقلیه موتوری، به قوانین راهنمایی و رانندگی احترام بگذارید. در غیر این صورت جریمه خواهید شد. اما پلیس راهنمایی و رانندگی چه قوانینی را برای موتورسواری در نظر گرفته و اگر این قوانین را رعایت نکنید چقدر جریمه می شوید؟
خیلی از موتور سواران به جریمه های رانندگی زیاد توجه نمی کنند و فکر می کنند که پلیس نمی تواند آن ها جریمه کند. اما نه تنها موتورسواران توسط پلیس به خاطر خلافی هایشان متوقف می شوند بلکه دوربین های راهنمایی و رانندگی نیز خلافی آن ها را ثبت می کند.
بسیاری از این جریمه های رانندگی با موتورسیکلت با جریمه های رانندگی با ماشین مشترک است. از جریمه هایی که بین ماشین و موتور مشترک هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد. نرخ جریمه این خلافی ها به اندازه جریمه های مربوط به ماشین است.
لیست جریمه های مشترک ماشین و موتور:
همان طور که گفتیم یکی از تصورات اشتباه صاحبان موتور سیکلت این است که تصور می‌کنند خلافی آنها صرفا توسط پلیس ثبت می‌شود در صورتی که پلیس نباشد بدون نگرانی امکان هرگونه خلافی را دارند ولی باید بدانید که ده‌ها دوربین در تهران صرفا برای ثبت تخلفات موتور سیکلت‌ها نصب شده و حدود دوسالی است که این دوربین‌ها در حال فعالیت هستند و هزاران ثبت تخلف را انجام داده‌اند!
این دوربین‌ها تفاوتی میان خودر
و و موتور سیکلت قائل نمی‌شوند و تمام جریمه‌های مربوط به خودرو همانند عبور از چراغ قرمز توسط این دستگاه‌ها نیز ثبت شده و با توجه به اطلاعات ثبت شده در پلاک خودروها به محل زندگی مالک خودرو ارسال می‌گردد.
بر اساس قانون، تردد در خطوط ویژه اتوبوس رانی ۸۰۰ هزار ریال، تردد در پیاده رو ۶۵۰ هزار ریال، انجام حرکات نمایشی با موتور سیکلت همچون تک چرخ و دور زدن در جا یک میلیون و ۵۰۰ هزار ریال جریمه را برای متخلفان در بر خواهد داشت. همچنین نداشتن کلاه ایمنی جریمه ۶۰۰ هزار ریالی را برای متخلفان به همراه دارد. این جریمه برای یک نفر است و اگر موتور سیکلت‌سوار دارای ترک نشین نیز باشد جریمه ۶۰۰ هزار ریالی برای این فرد نیز به شکل جداگانه اعمال خواهد شد. همچنین حمل بار غیر متعارف با موتورسیکلت ۴۰۰ هزار ریال جریمه دارد. به این نکته توجه داشته باشید که مبلغ این جریمه ها در سال ۱۴۰۱ ، حدود ۱۲ درصد افزایش داشته است.
عبور از خط ویژه و پیاده رو، نداشتن کلاه ایمنی و انجام حرکات نمایشی با موتورسیکلت جزو تخلفاتی است که در صورت رویت شدن از سوی پلیس حتما با آن برخورد می‌شود و ضمن اینکه موتورسیکلت سوار متخلف جریمه خواهد شد، نسبت به توقیف موتورسیکلت نیز اقدام می‌شود.
بر این اساس اگر موتورسیکلت برای بار اول توقیف شده باشد به مدت یک هفته و در صورت تکرار به مدت یک ماه در پارکینگ خواهد بود.
جالب است بدانید در صورتی که بدون گواهینامه سوار موتور شوید و پلیس شما را متوقف کند، در ابتدا موتور شما توقیف می شود و شما به دادسرای ۳۲ پلیس راهور معرفی می شوید و جریمه تان با نظر مقام قضایی اعمال می‌شود.
پس توصیه می کنیم اگر تاکنون برای گرفتن گواهینامه اقدام نکرده اید حتما آن را در برنامه خودتان بگذارید که به زحمتش می ارزد و دیگر پلیس هم بهانه ای برای جلب موتور شما ندارد.
اگر حین تک چرخ و ویراژ، تصادفی آن هم با یک اتومبیل گران‌قیمت رخ بدهد؛ شما که راننده موتور هستید، مقصر و فاقد گواهینامه باشید، کارتان زار است! شرکت بیمه خسارت زیان دیده را سریعا پرداخت می کند؛ ولی برای بازپرداخت آن، به شما مراجعه می کند و آن جاست که حسرت نداشتن گواهینامه را می‌خورید.
به عبارتی دیگر، یکی از شرایط بیمه موتورسیکلت در این است که گواهینامه داشته باشید.
برای موتورسیکلت نیز مانند هر وسیله نقلیه دیگری دو بیمه‌نامه درنظر گرفته شده‌است. این بیمه‌ها ریسک‌های احتمالی این رانندگی هیجان انگیز و گاهی نان آور را پوشش می‌دهند:
بیمه بدنه موتور سیکلت همانند بیمه بدنه خودرو، غرامت حوادث زیرا پرداخت می‌کند:
بیمه بدنه موتور سیکلت چندان مورد توجه موتورسواران واقع نشده و بیشتر طرفدار بیمه شخص ثالث هستند. بیمه شخص ثالث، ابعادی غیر از خود موتور از جمله جان اشخاص ثالث و راننده مقصر و بُعد مالی تصادفات و خسارات وارد شده به زیان‌دیده را جبران می‌کند. بیمه شخص ثالث می‌تواند هر شخص سومی (ترک نشین، عابرپیاده یا ….) را که در حادثه تصادف موتورسیکلت آسیب می‌بیند تحت پوشش خود قرار دهد.
توجه کنید که بیمه شخص ثالث خسارت‌های وارد شده به راکب موتور را جبران خواهد کرد. این خسارت ها شامل: فوت، ازکارافتادگی، نقص عضو و هزینه‌های درمانی هستند. شرکت بیمه‌گر بر اساس مفاد بیمه‌نامه غرامت را پرداخت خواهد کرد. البته بیمه راکب موتور سیکلت هم داریم که خسارات جانی وارد بر مالک را پوشش می‌دهد.
در تصادف موتورسیکلت، در صورتی که راکب بیمه شخص ثالث نداشته باشد، طبق قانون، شرکت بیمه دیه‌ای پرداخت نخواهد کرد. همچنین، در پنین شرایطی راکب باید پی حبس تعزیری را نیز به تن تان بمالد! برای بار اول، قانون حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال یا هر دو مجازات در نظر می‌گیرد. در صورت ارتکاب مجدد، دو تا شش ماه حبس در نظر گرفته‌است.
تعداد موتورسوارانی که علیرغم اینکه به اجباری بودن بیمه شخص ثالث موتورسیکلت آگاه هستند اما آن را خریداری نمی‌کنند زیاد است. اما بد نیست بدانید که نداشتن بیمه شخص ثالث موتورسیکلت جریمه روزانه در پی دارد. جریمه دیرکرد بیمه موتورسیکلت به صورت روزانه و حداکثر به مدت یک سال ( ۳۶۵ روز) تعیین می‌شود. فرمول محاسبه جریمه دیرکرد بیمه موتور به این صورت است:
یک خبر خوب: اگر بیش از یک سال در تمدید بیمه موتور دیرکرد داشته باشید، فقط باید جریمه ۳۶۵ روز دیرکرد بیمه شخص ثالث موتورسیکلت پرداخت شود. مبلغ جریمه دیرکرد هنگام خرید بیمه تعیین می‌شود. این جریمه بر نرخ حق بیمه موتور اضافه می‌شود.
همچنین اگر حادثه‌ای رخ دهد و شرایط زیر حاکم باشد، شرکت بیمه به راننده مقصر فاقد بیمه موتور خسارتی پرداخت نخواهد کرد:
از نظر شرکت های بیمه، نرخ بیمه شخص ثالث برای موتورسیکلت های مختلف متفاوت بوده و برای این منظور بیمه موتورسیکلت ها را به 3 دسته تقسیم می کند.
همچنین موتورسیکلت های جدید نرخ بیمه پایین تری نسبت به قدیمی ها دارند.
موتورسیکلت گازی
۵۸۲۰۰۰ تومان (مبلغ پایه)
موتورسیکلت دنده ای تک سیلندر
۷۱۱۰۰۰ تومان (مبلغ پایه)
موتورسیکلت 2 سیلندر و بیشتر
۷۸۱۰۰۰ تومان (مبلغ پایه)
موتورسیکلت دنده ای سه چرخ
۸۴۰۰۰۰ تومان (مبلغ پایه)
خخخ مال من الف 3 هستش