موتورسیکلت ها ژانرها و خانواده های مختلفی به لحاظ طراحی، ابعاد، کارایی و غیره دارند. برخلاف تصور عموم، کلاس های طراحی بدنه و ظاهر موتورسیکلت به مراتب متنوع تر از کلاس های خودرویی است. جالبتر آنکه بسیاری از این کلاس ها، فرهنگ های خاص و ویژه خود را دارند. حال در این بین برخی کلاس های موتورسیکلت، برخاسته از خرده فرهنگ های خاصی هستند، از جمله کافه ریسر.
در همین ابتدا برای آنکه بدانید در مورد چه گروهی از موتورسیکلت ها صحبت می کنیم توضیح می دهم که کافه ریسر به کلاس خاصی از موتورسیکلت گفته می شود. در این کلاس موتورها ظاهری کاملاً مشابه موتورسیکلت های معمول شهری دارند با این تفاوت که به وضوح مورد سبک سازی و خلوت شدن قرار گرفته اند. به گونه ای که زین موتور در حداقل ابعاد خود است، تا حد امکان از گلگیر و فلاپ و تزئینات این گونه موارد صرف نظر شده و به نظر می آید گویا یک شاسی کوچک روی باک، انجین و رینگ بزرگ قرار گرفته است.
کافه ریسرها معمولا از انجین های میان رده بهره می برند اما به لطف سبک سازی در بدنه موتورسیکلت شتاب اولیه قابل قبولی دارند. با این وجود به دلیل حذف برخی بخش های مربوط به راحتی سرنشین، بدون شک مناسب برای سفرهای طولانی نیستند. در عین حال برای عبور از مسیر های خارج جاده و صعب العبور نیز کارایی لازم را ندارند. از این حیث می توان آنها را با خودروهای کوپه اسپرت شهری مقایسه نمود.
وقتی در مورد داستان موتورسیکلت ها صحبت می کنیم همه ذهن ها یا به آمریکا دهه 1960 میلادی می رود یا به سایدکارهای آلمان نازی و یا به اختراع خارق العاده دایملر و مایباخ در 1885. اما این بار داستان خانواده موتورسیکلت های کافه ریسر به سالهای بعد از جنگ جهانی دوم یعنی ابتدای دهه 1950 میلادی و شهر لندن انگلستان باز می گردد.
در سالهای دهه 1950 میلادی، جوانان انگلیسی که دوران کودکی خود را در جنگ جهانی گذرانده بودند حالا آرام آرام از دوران ریاضت اقتصادی عبور می کردند. آنها با وجود آنکه هنوز نمی توانستند زندگی لوکس را تجربه کنند اما تیپ و مد ویژه خود را داشتند. موسیقی راک گوش می دادند، لباس های چرمی می پوشیدند و با موتورسیکلت سر و کله می زدند. در آن سالها هنوز امکان اینکه هر کسی خودرو داشته باشد میسر نبود. اما خانواده هایی که قبلاً با موتورسیلکت های مجهز به سایدکار تردد می کردند حالا توانایی خرید خودرو پیدا کرده بودند و این موتورسیکلت ها توسط جوانان شکار می شدند.
این نسل از جوانان انگلیسی به راکرها، گریسی ها(روغنی ها) یا پسران تون آپ مشهور بودند. راکرها معمولاً این موتورسیکلت ها را خریده و آنها را کاملاً اوورهال و بازسازی می کردند. در روند بازسازی علاوه بر جدا سازی قسمت سایدکار، به شدت سعی در سبک سازی موتورسیکلت می کردند تا بتوانند در ریس های شهری بر دیگران چیره شوند. برای این کار هم معمولا هرآنچه امکان پذیر بود از تزئینات گرفته تا زین موتور را حذف یا کوچک می کردند. این موتورسیکلت ها که معمولاً به انجین های دو سیلندر دو زمانه جهت حمل چند مسافر و سایدکار مجهز بودند، با این سبک سازی ها توانایی شتابگیری اولیه بسیار خوبی پیدا می کردند.
اما نام کافه ریسر از کجا آمد. پاتوق اصلی این جوانان یعنی همان راکرها در لندن، کافه ای بود به نام کافه آس(ACE) که در جاده کمربندی لندن واقع شده بود. راکرها معمولاً برای به رخ کشیدن توانایی های خود در تون آپ و ارتقاء موتورسیکلت، از محل کافه آس شروع به مسابقه می کردند و معمولاً خط پایان کافه ای دیگر بود. به عنوان مثال یکی از مشهورترین مسیرها حد فاصل کافه آس در کمربندی شمالی لندن تا کافه بیزی بی(Busy Bee به معنی زنبور مشغول که احتمالاً به صدای اگزوز موتورسیکلت ها اشاره داشته) در حومه جنوبی واتفورد بود. همین مسابقه دائمی در این مسیر 10 الی 13 کیلومتری بود که نام این موتورسیکلت ها را به کافه ریسر یعنی مسابقه دهنده کافه ای تغییر داد.
کافه ریسرها در دهه های 1950 و 1960 میلادی به قدری محبوب شدند که کارخانه های موتورسیکلت سازی نیز مجاب شدند تا این ژانر از موتور سیکلت ها را در لیست تولیدات خود قرار دهند. اوایل دهه 1970 شمسی بود که موتوگوتسی، موتورسیکلت ساز خوش سلیقه ایتالیایی اولین بار به این نیاز بازار جواب مثبت داد. موتوگوتسی وی7 را می توان اولین تلاش موتورسیکلت سازان جهان در تولید کافه ریسر دانست. نسل دوم این موتورسیکلت که به موتوگوتسی لمانز مشهور است یکی از خاطره انگیز ترین کافه ریسرهای کلاسیک است.
شاید تعجب کنید اگر بگویم دومین سازنده کافه ریسر، مشهورترین تولید کننده موتورسیکلت های غول آسا و سنگین وزن جهان است. بله در اواخر دهه 1970 میلادی بود که هارلی دیویدسون در پاسخ به تقاضای روز افزون بازار مدل XLCR را معرفی کرد. یک کافه ریسر با انجین هزار سی سی و برند دلربای هارلی دیویدسون می توانست هوش از سر هر راکری در دهه 1970 و 1980 میلادی بپراند.
بلافاصله با شروع دهه 1980 میلادی، ژاپنی ها که دیگر به قطبی جدی در تولید موتورسیکلت بدل شده بودند نیز وارد ژانر کافه ریسر شدند. سری GB هوندا و پس از آن سری XBR کافه ریسرهای مشهور کلاسیک هوندا هستند. یاماها SRX هم دیگر کافه ریسر ژاپنی بود که مورد وثوق همگان قرار گرفت.
جالبست بدانید، بسیاری از سری موتورسیکلت هایی که در بالا به آنها اشاره شد، به قدری محبوب و بازار پسند بودند که همچنان پس از گذشت بیش از 30 تا 40 سال از معرفی نسل اول، در حال تولید و فروش نسل های جدید آن هستند مانند موتوگوتسی وی.
دیگر موتورسیکلت های مشهور در ژانر کافه ریسر که می توان نام برد عبارتند از: بی ام و R NineT، دوکاتی اسکرامبلر، نورتون کماندو 961، هوندا CB1000 نئو اسپرت، تریومف اسپیدتریپل، کاوازاکی Z900RS، سوزوکی SV650X و ام وی آگوستا سوپرولوچه.
در بازار ایران اما این ژانر هنوز چندان شناخته شده نیست و به تعداد محدود در بازار یافت می شود. با این وجود می توان به پیشتاز 249X و برخی محصولاتی که کویر موتور وارد کرده است اشاره کرد. همینطور به تعداد بسیار محدود Wuyang Honda CB190 در ژانر کافه ریسر وارد کشور شده است.
در کل باید گفت موتورسیکلت های کافه ریسر معمولاً از شاسی موتورسیکلت های شهری بهره می برند. از لحاظ انجین نیز معمولاً از انجین های میان رده یعنی بازه 200 سی سی تا 1200 سی سی را شامل می شوند. به نوعی باید گفت بی قاعده ترین ژانر موتورسیکلت همین کافه ریسر است. کافیست یک موتورسیکلت شهری را تا جای ممکن سبک، قوی و مجهز به امکانات اسپرت کنید تا به یک کافه ریسر دست یابید. اگر می خواهید یک موتورسیکلت داشته باشید که با قیمتی معقول تر، ظاهری جذاب و عملکرد فنی خوب داشته باشد بخصوص اگر قرار نیست با موتورسیکلت مسافت طولانی طی کنید یا بار حجیم حمل کنید کافه ریسر ویژه شماست. البته درنظر داشته باشید اگر روی یک کافه ریسر می خواهید دو ترک بنشینید باید بیش از حد با هم مهربان باشید.
دیدگاه خود را بنویسید