امروزه آگاهی از راه های علمی و عملی کاهش مصرف سوخت و افزایش توان پیشرانه اتومبیل امری جدی است. شاید شما هم برای تعویض شمع خودرو به تعمیرگاه مراجعه کرده و با دریایی از مدل و اسم شمع مواجه شده باشید، در بازار قطعات خودرو و تعمیرگاه ها انواع مختلف شمع ها یافت یا توصیه می شود.
به گزارش پایگاه خبری جوان خودرو؛
کدام یک از انواع شمع خودرو برای خودرو شما مناسب است؟
این که یک قطعه کوچک از ابتدای ساخت خودروهای مدرن با موتورهای درون سوز همراه صنعت خودروسازی بوده، همچنان از اصلی‌ترین قطعات آنها محسوب می‌شود و قدمت حضور آن در این صنعت به بیش از یک قرن می‌رسد گویای این حقیقت است که اهمیت قطعات یک اتومبیل از ابعاد و وزن آنها مشخص نمی‌شود بلکه بسته به کاری است که انجام می‌دهند.
یکی از این قطعات کوچک اما حیاتی که تمام این سال‌ها همراه انواع خودروهای احتراق داخلی بوده شمع است. لازم نیست مالک خودرو باشید یا حتی راننده، بدون شک حتما عنوان شمع ماشین را بارها تاکنون شنیده‌اید و از این شنیده‌ها متوجه شده‌اید که این قطعه کارایی فراوانی در خودرو دارد.
خودروهای احتراق داخلی برای سوزاندن سوخت درون سیلندرهای موتور خود نیاز به محرکی اولیه دارند. این محرک اولیه جرقه‌ای است که شمع تولید می‌کند. در واقع این قطعه کوچک از اصلی‌ترین بخش‌های موتور است و موجب روشن شدن و شروع به کار آن می‌شود. اهمیت این قطعه در حدی است که در صورت نقص در عملکرد آن به هر دلیل، موتور روشن نشده و خودرو قادر به حرکت نخواهد بود.
برای ایجاد احتراق مورد نیاز درون موتور سه عامل اصلی وجود دارند که مانند سه راس مثلث یکدیگر را تکمیل می‌کنند؛ سوخت، اکسیژن و حرارت. حرارت بخشی است که توسط شمع با عمل جرقه‌زنی تامین می‌شود. این جرقه مانند فندکی که شعله گاز را روشن می‌کند آتش اولیه درون سیلندر را فراهم می‌نماید.
به طور قطع هرچه این جرقه قویتر باشد احتراق مورد نیاز موتور بهتر و قویتر صورت می‌گیرد. اما شمع انرژی خود را برای جرقه زدن از باتری خودرو تامین می‌کند.
به بیان دقیق‌تر شمع انرژی الکتریکی باتری را به محفظه احتراق رسانده و با مشتعل کردن مخلوط سوخت و گاز درون این محفظه، انرژی گرمایی مورد نیاز خودرو را تولید می‌کند.
شمع برای ایجاد جرقه در محفظه احتراق بالای سیلندر و روی سرسیلندر قرار می‌گیرد. برای هر سیلندر یک یا دو شمع استفاده می‌شود.شمع باید متناسب با موتور و نیاز خودرو انتخاب شود در غیر این صورت به دلیل جرقه‌زنی بیش از حد دچار فرسایش شده و کارایی خود را به زودی از دست می‌دهد. همچنین خوب کار نکردن شمع موجب احتراق ناقص درون موتور و استهلاک دیگر قطعات خودرو می‌شود.
اجزای شمع ماشین چه چیزهایی هستند؟
شمع ماشین قطعه‌ای کوچک با اهمیتی بالا و وظیفه‌ای بزرگ است. این قطعه در عین کوچک بودن ساده و عاری از پیچیدگی‌های دیگر قطعات خودرو است. البته با این وجود اجزای کوچک اما متعددی دارد. این اجزا عبارتند از؛
عایق چینی
این عایق از جنس اکسید آلومینیوم یا آلومین است با یک لایه لعاب شیشه‌ای به عنوان پوشش خارجی. این لایه خارجی که به رنگ سفید روی شمع دیده می‌شود از جذب آلودگی توسط عایق جلوگیری کرده و منافذ آن را کامل می‌پوشاند.
عایق به شمع در برابر فشارها و حرارت بالایی که با آن مواجه است استحکام لازم را می‌دهد. عایق در برخی از شمع‌ها قابلیت جدا کردن دارد که به این نوع شمع‌های دو تکه می‌گویند.
بدنه شمع
بدنه‌ی شمع که از جنس فولاد است شمع را روی سیلندر محکم نگه می‌دارد. بالای آن آچارخور و پایینش رزوه یا پایه شمع وجود دارد. بین بدنه و سرسیلندر از واشری جهت عایق‌بندی و جلوگیری از نفوذ مخلوط سوخت و هوا به بیرون از سیلندرها استفاده می‌شود.
ترمینال شمع
بالاترین قسمت بدنه شمع و بخشی که از عایق بیرون می‌زند همان ترمینال شمع است. این بخش به وایر متصل می‌شود و ناقل قوی الکتریسیته است. ترمینال در برابر زنگ‌زدگی مقاومت بالایی دارد.
در حال حاضر شرکت های بزرگ مانند polstar، champion، Bosch، ngk، auto lite ،denso مدل های بسیار متنوعی از شمع را تولید می کنند.
شمع نیکل/مس
شمع های استاندارد و معمولی هستند که شرکت های خودروسازی روی خودروهای خود می بندند. جنس آن ها معمولا از نیکل است. این شمع ها حدود 20 هزار کیلومتر عمر می کنند.
شمع های سوزنی
این یک نکته علمی اثبات شده است که یک الکترود باریک و نازک ( سوزنی شکل ) قابلیت اشتعال زایی را بالا می برد. از سویی دیگر یک الکترود سوزنی از جنس نیکل، یا ایتریم که شمع های عادی عمدتا از آنها ساخته می شوند، به سرعت در اثر کارکرد و حرارت شعله خود، مصرف می شوند و قابلیت خود را از دست می دهند.
بنابراین سازندگان شمع خودرو برای ساختن شمعی که بتواند با ساختار سوزنی در محیط اتاقک انفجار خودرو کار کند، به سمت فلزات گرانبها مانند ایریدیم و پلاتینیوم با توانایی های بالا کشیده شدند.
شمع سوزنی توانایی ایجاد جرقه قوی تر و پایدارتر را دارد. نکته دارای اهمیت با استفاده از شمع های سوزنی این است که برای جرقه زدن به ولتاژ پایین تری از فشار جریان الکتریکی در کل سیستم نیاز است و این بر طول عمر آنها می افزاید.
شمع پولستار
پولستار یک شرکت امریکایی است که در شمع های خود از خازن ویژه که انرژی را در خود ذخیره و استفاده می کند و می تواند پنج مگاوات پالس تولید کند.
در نتیجه پولستار قوی ترین شمع در بازار محسوب می شود. تحقیقات این شرکت نشان می دهد این تکنولوژی باعث می شود که حالت پلاسمایی اطراف شمع ایجاد و جرقه فوق العاده قویتر و بزرگتری زده شود. این جرقه باعث افزایش سرعت سوختن سوخت تا ۶٣ درصد می شود.
شمع دبل پلاتینیوم و دبل ایریدیوم
این شمع ها دارای پلیت مرکزی و زمین یک جنس (ایریدیوم یا پلاتینیوم) یا از جنس مخالف یکدیگر هستند که نمونه(پلاتینیوم) آن را در تصویر پایین می بینید.
ویژگی این شمع ها طول عمر بالای آن ها است. به طوری که گفته می شود عمر آن ها 4 برابر نسل اولیه شمع ها است. شرکت های سازنده تا 16 هزار کیلومتر نیز طول عمر این شمع هارا اعلام کرده اند.
شمع‌های تک و چندپلاتین
وقتی شمع نو برای خودرو شما نصب می‌شود فاصله بین الکترودها (بنابر نظرسازنده) رقم مشخصی است. مثلاً برای پژو 405 گپ شمع 9 دهم میلیمتر تعریف شده است.
به مرور که کارکرد شمع بالا می‌رود، بر اثر جرقه‌های متوالی و حرارت محفظه احتراق، در نوک الکترودها مقداری خوردگی ایجاد و همین خوردگی موجب می‌شود گپ شمع به مرور افزایش یابد و از میزان مجاز فراتر رود (مثلاً از 0٫9 به 0٫97 برسد).
هر چه فاصله بین الکترودها یا گپ شمع بیشتر شود فشار بیشتری به کویل خودرو وارد می شود و نیاز به ولتاژ بیشتری دارد تا جرقه مورد نیاز موتور را تأمین کند. در نتیجه کارکرد بالا موجب فرسوده شدن الکترودها و ضعیف شدن جرقه می شود و عملکرد موتور را کاهش می‌دهد. اینجاست که عمر بیشتر شمع های دو پلاتین مشخص می‌شود.
در شمع دو پلاتین هنگامی که تازه روی موتور نصب شده است، جرقه همیشه بین فاصله‌ای (گپی) که کمتر است رخ می‌دهد. مثلاً فرض کنید گپ اول 0٫9 میلی متر و گپ دوم 0٫91 میلی متر باشد؛ در ابتدا جرقه بین گپ اول (به خاطر کوتاهتر بودن) زده می‌شود. به مرور زمان، الکترود کناری اول دچار خوردگی شده و موجب می‌شود که گپ اول افزایش یابد.
برای نمونه اگر پس از چند ماه گپ اول از 0٫9 به 0٫912 برسد دیگر جرقه در گپ اول رخ نمی‌دهد و به گپ دوم که تقریباً 0٫9 است منتقل می‌شود.
در واقع پس از چند ماه که از عمر شمع گذشته است، جرقه به گپ دوم منتقل شده و از آنجایی که الکترود کناری دوم هنوز خوردگی خاصی ندارد، جرقه بهتری نسبت به گپ اول در گپ دوم تأمین می‌شود. این فرآیند همچنان ادامه یافته و زمانی می‌رسد که گپ دوم هم از 0٫912 تجاوز کرده و دوباره جرقه به گپ اول منتقل می‌شود.
این تغییر مداوم جرقه بین گپ اول و دوم موجب می‌شود همیشه یکی از الکترودهای کناری در حال استراحت باشند. اما در شمع تک پلاتین از همان ابتدا فشار جرقه مدام روی تنها الکترود کناری است و برای همین زودتر فرسوده می‌شود.
واقعیت اینست که شمع ها نمی توانند قدرت موتور را 2 برابر کنند.
اما شمع ها می توانند عملکرد موتور را بهبود ببخشند.
استفاده از یک شمع با کیفیت باعث می شود:
1. افزایش توان موتور (بین 1 تا 3 درصد).
2. پاسخ بهتر دریچه تراتل به دلیل راندمان بالاتر در احتراق سوخت که سبب بهبود عملکرد موتور می شود.
3. کاهش آلایندگی و افزایش عمر کاتالیزور.
4. سوختن بهتر مخلوط هوا و سوخت در سیلندر موتور و کاهش میانگین مصرف سوخت به دلیل احتراق کاملتر.
5. طول عمر تا 5 برابر شمع های عادی (150000 کیلومتر).
6. کارکرد نرم و روان موتور و افزایش عمر قطعات آن.
7. روشن شدن سریع و آسان در هنگام سرد بودن موتور.
دیدگاه خود را بنویسید