تفاوت گيربكس دوكلاچه تَر (wet) با خشك ( dry) چيست؟

به گزارش پایگاه خبری جوان خودرو؛

گیربکس دوکلاچه یا DCT یکی از جدیدترین انواع گیربکس اتوماتیک است که در خودروهای مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد. این نوع گیربکس از دو سری کلاچ برای تعویض سریعتر دنده استفاده می‌کند. یکی کلاج مسئول دنده‌های زوج مثل 2، 4 و 6 است و دنده دیگر، وظیفه تعویض دنده به دنده‌های 1، 3، 5 و R (دنده عقب) را دارد.

بسیاری از خودروهای محبوب در ایران نیز از این گیربکس استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، شاخص‌ترین آنها را می‌توان جک S5 دانست. این خودروی خوش‌قیمت، از گیربکس دوکلاچ یا همان گیربکس DCT استفاده می‌کند.

کلاچ خشک (Dry Clutch)

ساختار کلاچ خشک به گونه ای است که از طریق اصطکاک بین دو سطح می تواند انتقال قدرت را قطع و وصل کند و عملکرد آن در محیطی است که با هوا در تماس است و نیاز به محیط کاملاً ایزوله و پوشیده ندارد.

مزایای کلاچ خشک  

۱- در این مدل کلاچ از روان‌کار (Lubricant) و روغن استفاده نشده است، بنابراین در این نوع کلاچ ها اتلاف ناشی از وجود روغن وجود ندارد.

۲- کلاچ های خشک برای انتقال قدرت با گشتاور کم (Low torque) بسیار مناسب اند، زیرا در انتقال قدرت گشتاورهای بالا با کلاچ خشک، احتمال لغزش صفحات کلاچ روی هم وجود دارد و این به معنای هرزگردی است.

معایب کلاچ خشک

۱- به علت این که در کلاچ خشک خبری از روان‌کاری (Lubrication) نیست، میزان خوردگی صفحات اصطکاکی کلاچ زیاد می شود و از سویی دیگر، سر و صدای عملکرد آن هم بالا می رود.

۲- هزینه نگهداری و همچنین هزینه تعمیر این کلاچ ها نسبت به کلاچ تر بیش تر است.

۳- کلاچ های خشک به علت این که در انتقال گشتاورهای بالا ممکن است بلغزند و هرزگردی داشته باشند، برای انتقال گشتاورهای بالا (High Torque) مناسب نیستند.

۴- عمر کلاچ های خشک به علت سایش بالا و همچنین تماس مستقیم، نسبت به کلاچ های تر کم تر است.

از جمله شرکت‌های خودروسازی که از گیربکس DCT خشک استفاده می‌کنند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آئودی
• هیوندای
• پورشه (گیربکس‌های PDK)
• فولکس واگن
• و…

کلاچ تر (Wet Clutch)

سیستم عملکردی کلاچ های تر این گونه است که صفحات کلاچ در یک سیال روان‌کار کار می کنند و به طور کلی، در روغن غرق می شوند. در کلاچ های تر از روغن استفاده می شود تا بتواند عملکردی نرم تری را به دست دهد.

از سویی دیگر، در اثر نرم شدن این عملکرد نیاز است تا از صفحات بیش تری (Multi Plates) استفاده شود تا افت بازدهی‌ای که در اثر کارکرد نرم و لغزش (Slippage) به وجود می آید با وجود صفحه های بیش تر جبران شود.

سیستم عملکردی کلاچ های تر این گونه است که صفحات کلاچ در یک سیال روان‌کار کار می کنند و به طور کلی، در روغن غرق می شوند. در کلاچ های تر از روغن استفاده می شود تا بتواند عملکردی نرم تری را به دست دهد.

از سویی دیگر، در اثر نرم شدن این عملکرد نیاز است تا از صفحات بیش تری (Multi Plates) استفاده شود تا افت بازدهی‌ای که در اثر کارکرد نرم و لغزش (Slippage) به وجود می آید با وجود صفحه های بیش تر جبران شود.

مزایای کلاچ تر

۱- در پروسه عملکرد کلاچ های تر، از یک سو، اتلاف زیادی به خاطر روغن به‌کاررفته وجود دارد، اما از سویی دیگر، از سایش زیاد بین صفحات خبری نیست و به همین دلیل استهلاک کلاچ های تر کم‌تر و عمر بالاتری دارند.

۲- امکان انتقال قدرت با گشتاور بالا وجود دارد، چون از سویی، گرمای بالایی که در گشتاورهای بالا به وجود می آید با وجود روغن از بین می رود و از سویی دیگر، به خاطر وجود صفحه های بیش تر نسبت به کلاچ های خشک، هرزگردی کم تری در گشتاورهای بالا صورت می گیرد.

۳- به علت وجود فیلتر روغن، روغن موجود در کلاچ ها تصفیه می شود و ذرات نامطلوب به وجودآمده در اثر عملکرد کلاچ و همچنین براده های به وجودآمده توسط فیلتر روغن جذب می شوند. با هر سرویس دوره ای که فیلتر روغن مورد نظر تعویض می شود ذرات نامطلوب نیز تخلیه می شوند و روغن درون کلاچ دیرتر سیاه می شود.

۴- به علت وجود روغن، سر و صدای به وجودآمده در اثر عملکرد نیز کم می شود.

۵- به دلیل تعداد صفحات بالای به کاررفته در کلاچ تر، بازده عملکردی کلاچ تر بیش تر از کلاچ خشک است.

۶- با توجه به دلایل بالا، طول عمر کلاچ های تر نسبت به کلاچ های خشک بیش تر است.

معایب کلاچ تر

۱- هزینه ساخت کلاچ های تر (Wet Clutch) نسبت به کلاچ های خشک نسبتاً بیش تر است و از سویی دیگر، برای انتقال گشتاور های پایین به صرفه نیست.

با وجود مزایا و معایب گفته شده نمی توان گفت که کدام کلاچ برای گیربکس دوکلاچه عملکرد بهتری دارد، زیرا فرآیند ساخت و همچنین مواد به‌کاررفته برای تولید کلاچ می توانند بسیار تأثیرگذار باشند؛ برای مثال، در گیربکس دوکلاچه پاسات از کلاچ های خشک و در گیربکس دوکلاچه تیگوآن از کلاچ های تر استفاده شده است و می بینیم که عملکرد گیربکس پاسات نیز مانند گیربکس تیگوآن بسیار خوب و راضی کننده است.

پس به طور کلی و قطعی نمی توان گفت که کدام نوع کلاچ بهتر است.