سرانجام بازگشایی ثبت سفارش خودرو به کجا رسید؟/ مزیت ها و معیب قوانین جدید

جنجال بازگشایی سایت ثبت‌ سفارش خودرو از سه‌شنبه گذشته با اتمام جلسه کمیسیون اصل۹۰ مجلس شورای اسلامی با حضور نمایندگان دستگاه‌های دولتی و واردکنندگان خودرو وارد مرحله جدیدی شد؛ به‌طوری‌که به‌رغم اخبار متناقض درخصوص فعال شدن دوباره این سایت، ثبت‌سفارش همچنان متوقف باقی مانده است. از زمانی که آیین نامه واردات خودرو به دولت رفت حرف و حدیث‌ها پیرامون چگونگی واردات خودرو نقل محافل مختلف شد. تعرفه‌های مختلفی برای خودروهای وارداتی رد و بدل شد اما همه آنها از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت تکذیب شد. برخی‌ از تعرفه 130 درصدی و 150 درصدی می گفتند و برخی دیگر از کاهش تعرفه‌ها صحبت کردند. همین اخبار ضد‌و نقیض باعث شد تا خودروهای وارداتی روزانه در بازار گران شوند. خودروهایی که لقب لوکس را یدک می‌کشند 300 میلیون تومان به بالا گران شدند. سایر خودروهای خارجی هم رشد قیمت از 60 میلیون تومان به بالا را تجربه کردند.

این روزها باز شدن دوباره سایت ثبت‌ سفارش خودرو به چالشی جدی میان دستگاه‌های مختلف کشور تبدیل شده است؛ در شرایطی که از سه‌شنبه گذشته خبرهای متعددی درباره فعال شدن این سایت منتشر شد اما وزارت صنعت تاکید دارد که هنوز ابلاغیه‌ای از سوی هیات دولت دریافت نکرده؛ بنابراین ثبت‌سفارش را متوقف نگه داشته است. حال اینکه چرا هیات دولت در ابلاغ دستورالعمل واردات خودرو تعلل می‌کند سوالی است که دست‌اندرکاران خودروهای وارداتی و همچنین مسوولان دولتی پاسخ‌های متفاوتی برای آن دارند.

در این زمینه یکی از مسئولان صنعتی می‌گوید واردات خودرو با توجه به جنجالی که واردکنندگان به‌رغم آزادی واردات خودرو به راه انداخته‌اند، هنوز جزو اولویت‌های هیات دولت قرار ندارد هر چند بررسی آن به اتمام رسیده و به‌زودی ابلاغیه آن به وزارت صنعت، معدن و تجارت خواهد رسید.

در همین حین یکی از واردکنندگان نیز تعلل دولت در ابلاغ دستورالعمل واردات را به دغدغه اصلی مسوولان نظام به خروج ارز از کشور مربوط می‌داند و اینکه جلوگیری از خروج ارز مانع از تصمیم‌گیری قاطع در این زمینه شده است. در هر حال آنچه مشخص است ممانعت از ثبت سفارش خودرو ، ورود خودرو به کشور را سال آینده تحت‌تاثیر قرار خواهد داد هرچند هم‌اکنون نیز بازار وارداتی‌ها به‌رغم رشد واردات طی هشت ماهه گذشته با آشفتگی روبه‌رو است؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد دولت باید هر‌چه زودتر به وضعیت فعلی در بازار وارداتی‌ها پایان دهد و تکلیف واردات خودرو به کشور را مشخص کند.

ترکیدن حباب قیمت

با گذر از تمام این گفته‌ها، تا لحظه تنظیم این گزارش آیین نامه واردات خودرو ابلاغ نشد. طبق گفت‌و‌گو با یک مقام آگاه آیین نامه واردات خودرو تأثیر بسزایی در ساماندهی بازار دارد و از همه مهمتر اینکه حباب قیمت خودروهای خارجی ترکیده خواهد شد و دیگر خبری از افزایش چند میلیونی خودروها نخواهیم شنید مگر خودروهای لوکس.

خودروهای بیش از 300 میلیونی اجازه ورود ندارند

طبق شنیده‌ها در آیین نامه جدید واردات خودرو همچنان واردات خودروهای بالای 2500 سی سی و به ارزش 40 هزار دلار ممنوع است. خودروهای 40 هزار دلاری در رده لوکس‌ها هستند و فعلاً دولت برای ثبت سفارش آنها هیچ اقدامی نخواهد کرد. البته معلوم نیست این ممنوعیت چه زمانی برداشته شود. با دلار 4 هزار و 194 تومانی روز گذشته و با تعرفه 95 درصد که برای اکثر خودروها در نظر گرفته شده است خودروها با قیمت بیش از 327 میلیون تومان نمی‌توانند وارد خاک ایران شوند. لذا این نشان می‌دهد که خودروهای لوکس بازار گرانتر خواهد شد، چرا که با ممنوعیت واردات روبه‌رو می‌شوند. بنابراین بنز، بی‌ام‌و و لکسوس وارد نمی‌شوند.

سرمایه‌گذاران خارجی تخفیف واردات می‌گیرند

موضوع دیگری که در آیین نامه واردات خودرو آمده مربوط به تولید و سرمایه‌گذاری است. برندهای خارجی اگر در زمینه تولید خودرو یا قطعه سرمایه‌گذاری کنند می‌توانند در زمینه واردات خودرو نهایی مشمول تخفیف شوند. بدین صورت اگر برند خارجی تولید یک محصول را در ایران آغاز کند یا حتی در قطعه‌سازی فعال شود می‌تواند مدل دیگری که می‌خواهد وارد ایران کند تخفیف بگیرد.

واردات خودروی هیبریدی با تخفیف‌های ویژه

نکته دیگر در مورد خودروهای هیبریدی است. خودروهایی که به‌صورت کامل هیبریدی هستند از تخفیف بالایی برای ورود به کشور بهره‌مند می‌شوند اما خودروهایی که هیبریدی-بنزینی هستند تخفیف کمتری خواهند داشت.

افزایش تعرفه واردات خودرو بین 15 تا 40 درصد است

در مورد تعرفه واردات خودروها هم می‌توان گفت که افزایش تعرفه‌ها بین 15 تا 40 درصد بوده است یعنی اگر تعرفه خودرویی 55 درصد باشد با افزایش 40 درصدی، نرخ تعرفه جدید خودرو 95 درصد می‌شود.لذا همین امر نشان می‌دهد که خودروهای خارجی بزودی در بازار ارزان می‌شوند. از آنجا که گمانه زنی‌ها برای تعرفه 130 درصد به بالا بود قیمت انواع خودروهای خارجی در بازار گران شد. لذا با تعرفه‌های جدید که واقعی هستند قیمت خودروها کاهش پیدا می‌کند.

واردات خودرو محدود به شرکت‌ها نیست

نکته دیگر اینکه در آیین نامه واردات خودرو به جهت حفظ کردن فضای رقابتی دیگر واردات محدود به شرکت‌های رسمی نخواهد بود. هر مجموعه فعال در زمینه واردات خودرو می‌تواند خودرو وارد ایران کند البته این امر به شرط ارائه خدمات پس از فروش است. با برداشته شدن محدودیت فضای رقابتی در بازار خودروهای خارجی شکل می‌گیرد.

16 شرکت داخلی از برندهای اصلی مجوز گرفتند

موضوع مهم دیگر اینکه در این آیین نامه واردات خودرو از سوی شرکت‌های مادر مورد توجه قرار گرفته است. لذا تمام شرکت‌ها ملزم به واردات خودرو از سوی شرکت‌های مادر هستند و دیگر خرید از واسطه مورد قبول نیست. طبق اعلام مرکز امور اصناف 16 شرکت داخلی از شرکت‌های مادر(شرکت اصلی تولید‌کننده خودرو) مجوز واردات خودرو به ایران را دارند. در مورد افراد وارد‌کننده هم باید به تصمیم واحد برسند که آنها چگونه می‌توانند موضوع واردات خودرو از شرکت مادر را دنبال کنند.

سایت ثبت سفارش هنوز بسته است

بر این اساس سایت ثبت سفارش خودرو بسته خواهد ماند تا آیین نامه واردات خودرو به سازمان‌های مربوطه رفته و پس از بررسی نهایی اقدام‌هایی صورت گیرد. لذا برای هیچ شرکتی سایت ثبت سفارش خودرو باز نشده است.