درحالیکه از تحریمهای صنعت خودرو چند ماهی گذشته است و خودروسازان همه توان خود را به کار گرفتهاند تا بتوانند نیاز مشتریان را پاسخ بدهند، فروش چند 10 هزار دستگاهی 2 خودروساز بزرگ کشور و به خصوص ایران خودرو توانست کمی از التهاب بازار کم کند. با این حال، علی رغم عدم افزایش قیمت خودرو […]
به گزارش پایگاه خبری رسمی جوان خودرو
نکته جالب توجه در مورد قیمتهای بازار اینکه خودروسازان در 2 ماه گذشته قیمت خودروهای خود را افزایش ندادهاند اما قیمت خودروها در بازار آزاد افزایشی گاه تا 3 برابر (بعضی از برندهای خارجی) را تجربه کرده است. عوامل مختلفی را میتوان در واکاوی افزایش قیمت خودرو نام برد اما مهمترینهای آنها 3 عامل بنیادین هستند. اول کاهش تولید و عرضه به دلیل اعمال تحریمهای ظالمانه آمریکا بر صنعت خودرو. دوم جاری شدن سرمایههای سرگردان به سمت این حوزه و سوم قیمتگذاری دستوری خودرو با استفاده از فرمولهای ناکارآمد. تشریح دلایل افزایش قیمت خودرو و سخن گفتن در مورد آنها مثنوی «هفتاد من» است که بسیار گفته شده و در خصوص آن نظرات مختلفی نیز از سوی کارشناسان در رسانهها منعکس شده است.
در خصوص دلیل اول مورد اشاره در بالا نکته مهم این است که در دنیای امروز تولید و صنعت به گونه ای پیش می رود که نمیتوان همه قطعات و علوم ساخت و تولید را در یک نقطه متمرکز کرد. زیرا در جهان امروز کادیلاک یکی از اصیلترین خودروهای تاریخ آمریکا نیز در چین تولید میشود. آن هم با هدف فروش در بازار آمریکا! بدون شک هیچ خودرویی با تکنولوژی روز در جهان وجود ندارد که همه قطعات آن در مبدا تولید شده و به فروش برسد. امروز استفاده از پلتفرمهای مشترک بین خودروسازان حتی بیش از گذشته رواج یافته است و به همین دلیل خودروهایی مثل رنو کولئوس، نیسان ایکس تریل و میتسوبیشی اوتلندر همگی از یک پلتفرم مشترک بهره میبرند. استفاده از این دکترین در تولید باعث کاهش قیمت تمام شده و افزایش رقابت پذیری در بازار میشود. در نتیجه این تحلیل که صنعت خودرو کشور باید بتواند هر آنچه که مورد نیاز ساخت یک خودرو است را در داخل تولید کند، امری غیر قابل قبول و بر خلاف روند جهانی صنعت خودرو است.
در مرحله دوم باید به افزایش قیمت بر اثر جاری شدن سرمایههای سرگردان به سمت حوزه خودرو اشاره کرد. به عقیده بسیاری از کارشناسان عدم برنامه ریزی برای نقدینگی موجود در جامعه و هدفمند نکردن آن باعث ایجاد تورمی خود ساخته در اقتصاد ایران میشود. این تورم علاوه بر تحت تاثیر قرار دادن کالاها و حوزههای خاص، به صورت عمومی هم باعث ایجاد تورمی در مجموع اقتصاد میشود. یکی از دلایل افزایش نقدینگی در جامعه کاهش نرخ سود بانکی است. این موضوع زمانی از درجه اهمیت بیشتری برخودار میشود که بدانید بخش عمدهای از نقدینگی خارج شده از بانکها توسط مردم وارد بازار مسکن و خودرو شده است. از این رو تقاضایی کاذب در بازار خودرو ایجاد شده که حالا بار آن بر دوش خودروسازان باقی مانده است. از طرفی به دلیل بر هم خوردن توازن عرضه و تقاضا در بازار، افزایش قیمت مجازی و حبابی خودروها باعث میشود دلالیسم در بازار شکل بگیرد. به عبارتی دیگر، خودرو تبدیل به کالایی سود ده و سرمایهای میشود. همین موضوع کافی است تا تقاضا برای خرید خودرو افزایش یابد. در ماههای اخیر بسیاری از مردم به هر شکل سعی کردند نقدینگی تهیه کنند و آن را به بازار خودرو بیاورند تا از این آب گل آلود ماهی بگیرند.
نکته جالب توجه در این خصوص این که افزایش قیمت در بازار اتفاق افتاده است و خودرو سازان هنوز افزایش قیمتی را به معنای فاصله بازار تا کارخانه اعمال نکردهاند. هر چند خودرو در ماههای اخیر در کارخانه با اندکی افزایش قیمت روبهرو شده است و آن نیز دلایل علمی خودرو را دارد اما حاشیه سودی که در بازار برای آن وجود دارد و این سود به جیب دلالان میرود، با افزایش قیمت در کارخانه قابل مقایسه نیست. نگاه کارشناسی عمیق به این جریان به این گونه معنا پیدا میکند که تا تقاضای کاذب و نقدینگی بدون کارکرد در جامعه وجود دارد، خودرو بدل به کالایی سرمایهای شده و سود حاصل از آن همه را وسوسه به سرمایه گذاری در این حوزه میکند. هر چند خودروسازان در دو ماه گذشته توانستند با پیش فروش خودرو کمی سرعت افزایش قیمت را کنترل کرده و حتی به ثباتی نسبی برسانند اما، این چاره کار بازار خودرو نیست. زیرا تا زمانی که زیرساختهای اقتصادی کشور فضایی برای سرمایه گذاری مولد را به مردم ندهد، سرمایههای سرگردان گاهی به این سو و آن سو میروند و در اثر برهم زدن عرضه و تقاضا، تورم ایجاد میکنند.
از جمله دلایل دیگر افزایش قیمت خودرو باید به قیمت نامناسب خودرو در کارخانه نسبت به بازار اشاره کرد. یعنی دقیقا نقطه ای که شورای رقابت در آن قرار دارد. جالب است بدانید که برای تعیین قیمت خودرو در هیج یک از کشورهای جهان از چنین روشی استفاده نمیشود.
محمدرضا نجفی منش دبیرانجمن قطعه سازان کشور می گوید: حتی یک نمونه از قیمت گذاری با این روش در جهان وجود ندارد. نمیشود که شما کالایی را تولید کنی در یک کشور و قیمت آن را خودت نتوانی تعیین کنی. در واقع این مشکلی است که حتی در زمان قبل از تحریم هم داشتیم. چطور میشود که سرمایه گذار خارجی بیاید در ایران سرمایه خود را صرف تولید کند اما محصول نهایی را نهاد دیگری قیمت بگذارد؟
نجفی منش در ادامه می گوید: یکی از مهم ترین دلایل قیمت بالای خودرو در بازار ارزان بودن در کارخانه است. ما از افزایش قیمت بیمورد حمایت نمیکنیم ولی در حال حاضر همه کالاها با افزایش قیمت رو به رو شدهاند و قیمت خودرو نیز باید به صورت پله کانی افزایش مییافت و به این ترتیب دیگر دلالیسم ایجاد نمیشد. اما شورای رقابت اجازه این کار را نداده است. الان قیمت خودرو مثل فنری شده که در اثر فشرده شدن هر لحظه میتواند در برود. قیمت گذاری در حاشیه بازار بهترین راه حل است و این کار باعث میشود فاصله قیمت کارخانه تا بازار آزاد کاهش یابد.
اما آنچه از اهمیت بالایی برخودار است، رساندن محصول به دست مصرف کننده واقعی است. بهاین ترتیب حتی اگر میزان تولید نیز همچون گذشته بالا نباشد، باز هم در بازار پرالتهاب امروز باید همین سبد کوچک تولید را نیز به مشتری واقعی رساند. زیرا بازار (دلالها) تشنه یک جرقه است تا فضای افزایش قیمت را ایجاد کنند. از این رو ایرانخودرو در آخرین پیشفروش خود توانست با استفاده از فیلترهای مختلف تا جای ممکن از خرید خودرو توسط دلالان جلوگیری کند.
خلاصه آن که اگر بگذاریم خود خودروساز و حاشیه بازار قیمت خودرو را تعیین کند شاید شرایط بهتری برای مصرف کننده نهایی پدید آید. و البته باید با نیم نگاهی به واقعیت گران شدن مواد اولیه و قیمت تمام شده قطعاتی که قطعه ساز داخلی تولید می کند، پی ببریم که خودروساز هم ناگزیر به افزایش منطقی قیمت خودرو است.
دیدگاه خود را بنویسید