یکی از قطعات کوچک خودرو که در عملکرد آن تاثیر می گذارد ، سنسور اکسیژن است . این سنسور در سیستم کنترل سوخت نقش اساسی بازی می کند . سیستم کنترل سوخت با نمونه برداری از این سنسور بازخورد می گیرد تا مقدار سوخت و دیگر عوامل را کنترل کند
به گزارش پایگاه خبری جوان خودرو؛
سنسور اکسیژن در حقیقت مقدار اکسیژن نسوخته در اگزوز را نشان می دهد و معادل میزان اکسیژن نسوخته ولتاژی تولید می کند که در کمترین غلظت اکسیژن ، معادل ۰.۱ ولت و در بیشترین غلظت ، معادل ۰.۹ ولت می باشد .
ECU از این سیگنال ولتاژی استفاده می کند تا بفهمد سوخت چگونه در سیلندر محترق شده است و پس از آن می تواند به بهترین شکل ممکن غلظت سوخت در برابر هوا را تعیین کند . به این ترتیب مصرف خودرو کم می شود و دود خروجی از اگزوز تمیزتر خواهد بود .
در خودروهای پیشرفته تر امروزی که از سیستم عیب یابی نسل 2 مستقر در خودرو یا (On-Board Diagnostics – OBD-II) استفاده می کنند ، یک سنسور اکسیژن هم بعد از کاتالیست قرار می گیرد تا راندمان این کاتالیست را مورد بررسی قرار دهد .
اگر مدار سنسور اکسیژن باز شود ( بعنوان مثال سیم آن قطع شود ) یا اتصالی کند و یا سنسور خراب شود و مقداری خارج از محدوده ولتاژ کاری نشان دهد ، معمولا یک کد خطا (Fault) تولید خواهد کرد که چراغ چک یا سرویس خودرو را روشن خواهد کرد . با متصل شدن به ECU و خواندن کد خطا می توان به خرابی سنسور اکسیژن پی برد .
همچنین ممکن است سنسور اکسیژن خودرو ولتاژ نادرستی در خروجی تولید کند و پیام اشتباهی به سیستم کنترل سوخت ارسال نماید ، اما به این دلیل که عدد آن در محدوده مجاز است ، کامپیوتر خودرو به خرابی آن پی نبرد .
به این ترتیب نه کد خطایی تولید می شود و نه چراغ چک یا سرویس خودرو روشن می شود . در چنین وضعیتی معمولا میزان آلایندگی خودرو زیاد می شود و مصرف سوختش هم افزایش می یابد یا ممکن است قدرت موتور کم شود . بنابراین توجه داشته باشید که نبود آلارم یا اخطار مشخص در خودرو به این معنا نیست که سنسور اکسیژن به خوبی کار می کند .
کارایی و راندمان سنسور اکسیژن با افزایش عمر آن کاهش می یابد و همچنین جرم و ذراتی که در طول سال ها روی این سنسور می نشینند ، می توانند سبب کاهش ولتاژ خروجی شوند . از جمله مواد و ذراتی که سبب خرابی سنسور اکسیژن می شوند و در اگزوز وجود دارند ، می توان به سرب ، سیلیکون ، سولفور ، روغن سوخته و حتی برخی افزودنی های سوخت اشاره کرد.
سنسور اکسیژن چیست؟
سنسور اکسیژن (O2 Sensor) توسط کمپانی رابرت بوش در دهه 1960 معرفی شد و به سرعت به یکی از مهم ترین فناوری های مسئول جهت کاهش انتشار گازهای خروجی از اگزوز تبدیل شد . امروزه این دستگاه در طیف گسترده ای از اتومبیل های آسیایی ، اروپایی و آمریکایی تعبیه می شود و کار اصلی آن نظارت بر میزان اکسیژن موجود در اگزوز است.
انواع مختلفی از حسگرهای اکسیژن وجود دارند که شامل سنسورهای کلاسیک هستند و جزو مدل‌های قدیمی محسوب می شوند ؛ همچنین حسگرهای نسبت سوخت به هوا یا AFR که در دسته پیشرفته ترین آن ها قرار می گیرند.
سنسورهای مدرن AFR ، توانایی تشخیص مقدار دقیق اکسیژن موجود در اگزوز را بدون تأخیر و در زمان واقعی دارند .
سنسور اکسیژن معیوب، می‌تواند به خودرو و محیط‌زیست آسیب برساند ؛ زیرا با وجود ترکیب اشتباهی از سوخت و اکسیژن در موتور ، آلاینده های بیشتری از اگزوز خارج می شوند.
مبدل کاتالیزوری همچنین می تواند آسیب بزرگی را متحمل شود ؛ زیرا به منظور داشتن عملکردی صحیح ، به ترکیب خاصی از اکسیژن متکی است .
۱- روشن شدن چراغ چک و بررسی آن
اگر سنسور اکسیژن معیوب باشد یا نارسایی در آن وجود داشته باشد ، چراغ چک موتور روشن می شود . به محض روشن شدن این چراغ ، خودروی خود را نزد مکانیک مجرب ببرید . این چراغ می تواند بنابر دلایل مختلفی روشن شود ، بنابراین مهم است که توسط یک متخصص که می تواند به درستی علت دقیق آن را تشخیص دهد ، بررسی شود.
اگر وسیله نقلیه ای دارید که مسافت طولانی را پیموده است ، احتمالاً سنسور اکسیژن معیوب آن ، نیاز به تعویض دارد .
۲- مسافت پیموده شده گاز معیوب و بوی تخم مرغ فاسد
اگر سنسور اکسیژن خراب شود ، سیستم های انتقال سوخت و احتراق سوخت خاموش می شوند . اگر سنسور اکسیژن معیوب ، ترکیب نسبت هوا به سوخت را قطع کند یا سوخت زیادی به موتور تزریق کند ، مسافت پیموده شده گاز خودرو ، کاهش می یابد.
این سوخت اضافی در موتور ، می تواند بویی نظیر تخم مرغ فاسد شده و گوگرد ایجاد کند و حتی ممکن است دود سیاهی را از اگزوز خارج کند . اگر خودتان بیشتر اوقات مخزن گاز را پُر می کنید ، یادداشت کنید که چند گالن استفاده کردید و چند مرتبه آن را پُر کردید . اگر بیش از حد طبیعی باشد ، باید یک مکانیک حرفه ای پیدا کنید تا سنسور اکسیژن را بررسی کند .
۳- عملکرد نادرست موتور
هنگامی که سنسور اکسیژن خودرو در حال خراب شدن است ، ممکن است متوجه شده باشید که وسیله نقلیه به شکلی ناهنجار ، نا امید کننده یا به طور نامنظم کار می کند.
همچنین ممکن است سایر مشکلات عملکرد موتور مانند کم شدن قدرت و توقف را نیز مشاهده کنید . از آنجایی که خروجی سنسور اکسیژن به کنترل زمان موتور ، فواصل احتراق و نسبت میزان هوا به سوخت کمک می کند ، یک سنسور معیوب ، می تواند این کارکرد های صحیح را مختل کند و باعث عملکرد نادرست موتور یا متوقف کردن آن و سایر موارد مرتبط با آن شود .
۴- رَد شدن در تست آلایندگی
اگر در شرایطی زندگی می کنید که به‌طور منظم خودروی خود را تحت تست های آلایندگی قرار می دهید ، پس اگر سنسور اکسیژن خراب باشد ممکن است در آزمایش شکست بخورید . حسگر اکسیژن خراب ، موجب انتشار مقادیر زیادی کربن می شود که نیمی از تست های آلایندگی را رَد می کند ؛ بنابراین درصورت عدم موفقیت در آزمایش ، می توان حدس زد که حسگر اکسیژن خراب شده است.
این مورد لزوماً ممکن است با سنسور اکسیژن در ارتباط نباشد ، اما به محض بررسی مشکل اصلی آشکار می شود .
۵- بالا بودن دور موتور در زمان توقف خودرو
نرخ عادی دور موتور RPM در زمانی که خودرو در سطح صاف ( تراز ) متوقف است ، زیر 1000 است ، اما اگر برای مثال دور موتور خودروی شما حداکثر تا 2000 یا 3000 بالا رود ، با یک مشکل جدی مواجه هستید . این مورد می تواند نشانه ای از مشکلات خودرو از جمله حسگر اکسیژن باشد.
از آنجا که خروجی سنسور اکسیژن به کنترل زمان موتور ، فواصل احتراق و نسبت هوا به سوخت کمک می کند ، یک سنسور خراب می تواند کارکرد های صحیح خودرو را مختل کرده و باعث نامنظم شدن ریتم موتور شود.
داخل سنسور اکسیژن دارای قطعه ای سرامیکی است که برای کار کردن از همان لحظه ی اولیه ی استارت ، نیاز دارد قبل از گرم شدن اگزوز گرم شود . برای زودتر گرم شدن سرامیک سنسور ، نیاز به یک گرم کن و یا همان هیتر است . این گرم کن از لحظه ی باز کردن سوئیچ شروع به گرم کردن سنسور می کند . سرامیک گرم شده راح تر و بهتر گاز های آلاینده را آنالیز می کند.
چرا گرمکن سنسور اکسیژن می سوزد ؟
سوختن گرمکن سنسور اکسیژن علت های مختلفی می تواند داشته باشد . از مهم ترین دلایل سوختن گرمکن سنسور اکسیژن می تواند از موارد زیر باشد.
۱- ضربه خوردن به سنسور اکسیژن باعث قطع شدن و سوختن گرمکن می شود
۲- روغن سوزی و یا سوختن واشر سرسیلندر خودرو
۳- ریختن مایعات روی سنسور اکسیژن
۴- اتصالی در سیم کشی خودرو و نوسانات برق خودرو
۵- جوشکاری بر روی خودرو و اگزوز خودرو
۶- پر شدن کاتالیزور
از کجا متوجه بشویم که گرمکن سنسور اکسیژن آسیب دیده است ؟
دستگاه دیاگ را به خودرو وصل کنید . خودروی خود را انتخاب کنید و ECU خودروی خود را انتخاب کنید. وارد قسمت دیدن خطاها بشوید . اگر خطایی با کد P0141 و یا خطای گرمکن سنطور اکسیژن مشاهده کردید ، گرمکن سنسور اکسیژن آسیب دیده است .
خراب بودن گرمکن سنسور اکسیژن چه تاثیری در کارکرد خودرو دارد؟
اگر قسمت سرامیکی و سنسوری سنسور اکسیژن خودرو سالم باشد و فقط گرمکن آسیب دیده باشد مشکل خاصی برای خودرو ایجاد نمی شود . فقط برای بهتر کار کردن خودرو در صبح ها ، باید به خودرو فرصت بدهید تا گرم شود.
ولی خطای گرمکن سنسور اکسیژن باعث روشن شدن چراغ چک خودروی شما می شود . گرم کردن خودرو حتما در خودرو های پژو ۲۰۶ تیپ ۲ تولید از سال ۸۶ تا ۹۱ بعلت وجود دریچه گاز برقی توصیه می شود .
دیدگاه خود را بنویسید