اجزای سیستم انتقال قدرت بزرگ یا کوچک هستند اما این ابعاد تعیین کننده اهمیت آنها نیست. بلکه این سیستم تنها در صورت صحت و سلامت تمام اجزا قادر خواهد بود به خوبی به وظایف خود عمل کند. بنابراین هریک از این قطعات کوچک و بزرگ میتوانند یک جزء حیاتی محسوب شوند.
به گزارش پایگاه خبری جوان خودرو؛
در خودروهای درونسوز برای انتقال قدرت از پیشرانه، گیربکس و در برخی موارد از میلگاردان به چرخها، از مجموعه چرخدندههایی استفاده میشود که میتواند جهت انتقال نیرو و ضریب دندههای متفاوتی داشته باشد.
محل قرارگیری و روش انتقال قدرت از پیشرانه و گیربکس و یا میلگاردان به چرخها توسط مجموعه دیفرانسیل، بسته به نوع طراحی میتواند محرک جلو، محرک عقب و یا هردو باشد.
دیفرانسیل به مجموعه قطعات و چرخدندههایی گفته میشود که وظیفه انتقال درست توان متناسب با شرایط از میلگاردان یا شفت خروجی گیربکس به پلوسها و چرخها را دارد. این قطعات برای عمر بالاتر و کاهش دما براثر اصطکاک و همچنین روان کاری، از روغن مخصوص خود استفاده میکنند.
در ابتدا، مسیر انتقال قدرت خودروهای دیفرانسیل عقب از میلگاردان تا پلوسها را با هم بهطور ساده بررسی میکنیم. ابتدا فلانچ انتهایی میلگاردان سپس دنده پینیون و دنده کرانویل بعد از آن هوزینگ دیفرانسیل و در انتها پلوس.
وظایف مشترک هر دیفرانسیل: افزایش گشتاور و کاهش دور برای افزایش قدرت خودرو، انتقال نیرو از میلگاردان یا شفت خروجی گیربکس به پلوس و چرخها، تغییر مجزا دور هر چرخ محرک در مسیرهای منحنی و پیچها برای پایداری بهتر (چرخ داخل پیچ همیشه مسافت کمتری نسبت به چرخ خارج پیچ طی میکند بنابراین نیاز به مکانیزم هماهنگکننده سرعت چرخها داریم).
همچنین دیفرانسیل عقب بهطور مجزا وظیفه تغییر ۹۰ درجه نیروی دورانی از میلگاردان به چرخها را دارد اما اکثر خودروهای محرک جلو به دلیل موازی بودن پیشرانه و جعبه دنده با پلوس و چرخها، نیازی به تغییر ۹۰ درجهای نیرو نیست.
البته باید گفت خودروهای تمام برقی با ۱ موتور در جلو یا عقب هم دارای دیفرانسیل هستند اما مدلهای برقی مانند ریماک نورا که یک موتور بر روی هر چرخ دارند، به دلیل نداشتن سیستم دیفرانسیل، فقط با ضریب final drive و reduction gear مخصوص خود بهطور هوشمند و با توجه به زاویه فرمان سرعت موتورها را تنظیم میکنند.
هنگامیکه کرانویل یک دور کامل میزند، پینیون بیشتر از یک دور حول محور خود دور میزند. تعداد دورهای پینیون و کرانویل، بر روی گشتاور و سرعت چرخها تأثیرگذار است. کرانویل و پینیون درمجموع دارای دو عدد هستند یکی تعداد دورهای کرانویل و دیگری تعداد دورهای پینیون.
برای مثال دیفرانسیلی که ضریب ۱۱-۳۹ دارد یعنی هنگامیکه پینیون ۳۹ دور و کرانویل ۱۱ دور بزند، این دو قطعه درست در مکان اولیه خود نسبت به یکدیگر قرار میگیرند. برای به دست آوردن نسبت دنده دیفرانسیل که با نماد i شناخته میشود باید عدد کرانویل را به عدد پینیون تقسیم کنیم.
عدد بهدستآمده هرچه به عدد ۱ نزدیکتر باشد دیفرانسیل و سرعت نهایی چرخها سریعتر و هرچه عدد بهدستآمده بزرگتر باشد، دیفرانسیل و چرخها گشتاور بیشتری دارند اما بر روی حداکثر سرعت تأثیر منفی میگذارد.
پلوس خودرو و سه شاخ آن جزو قطعات مهمی هستند که خرابی آنها میتواند موجب وارد شدن هزینههای زیادی به مالکان شود.
سیستم انتقال قدرت در یک محصول از بخشهای مختلفی تشکیل میشود و دیفرانسیل را میتوان جزو اجزای مهم آن دانست و پلوس نیز جزو دیفرانسیل است. برای درک بهتر انتقال قدرت در یک خودرو باید گفت قدرت تولیدی پیشرانه با عبور از مسیر کلاچ، گیربکس و میلگاردان به دیفرانسیل میرسد و بسته به طراحی انجام شده، دیفرانسیل قدرت را به چرخهای محرک میفرستد.
قطعهای که نیروی پیشرانه را از دیفرانسیل به چرخها هدایت میکند پلوس نام دارد. پلوس از یک سمت به دیفرانسیل و از سمت دیگر به چرخهای محرک خودرو اتصال دارد و بنابراین در خودروهای دیفرانسیل جلو روی چرخهای جلو و در خودروهای دیفرانسیل عقب و چهار چرخ محرک روی چرخهای عقب و تمامی چرخها نصب خواهد شد. نکته مهم اینکه پلوس در بخش اتصالی به چرخها وضعیت متحرک و مفصلی دارد چراکه اگر طراحی آن ثابت بود در زمان دور زدن خودرو میشکست.
خود پلوس از بخشهای مختلفی همچون سرپلوس، گردگیر، سه شاخ پلوس، میل پلوس و… تشکیل میشود که تمرکز ما در این نوشتار روی سه شاخ پلوس و علائم خرابی آن است. سه شاخ پلوس که درون سرپلوس قرار دارد باعث حرکت طولی پلوس میشود.
در واقع نیروی لازم برای حرکت چرخها با استفاده از سه شاخ به میل پلوس منتقل شده و سپس با سرپلوس راهی چرخها میشود. این قطعه از خارهایی استفاده میکند که در هر خودرو تعداد آنها متفاوت است.
برای مثال سه شاخ پلوس خودروی پراید دارای ۱۹ یا ۲۰ خار است درحالیکه تعداد خارهای سه شاخ پلوس خودرویی همچون پژو ۲۰۶ به ۲۱ یا ۲۲ خار میرسد.
سه شاخ پلوس نیز همانند هر قطعه دیگری در خودرو احتمال دارد خراب شود. از جمله مهمترین علائم خرابی سه شاخ پلوس خودرو میتوان به ضربات متوالی از سمت پلوس به پیشرانه، تکانهای قابلتوجه دستهدنده در سرعتهای پایین، لرزش زیاد فرمان و کابین خودرو در سرعتهای نسبتاً بالا و… اشاره کرد.
درصورتیکه به خرابی این قطعه توجهی نشود شاهد اختلال در عملکرد دستهموتورها و نهایتاً از بین رفتن آنها خواهید بود.
از جمله دلایل خرابی سه شاخ پلوس میتوان به استفاده نادرست از خودرو مانند بکسل کردن بارهای سنگین، تیک آف های مکرر و نبود روان کار کافی داخل قطعات اشاره کرد.
اگرچه لرزش خودرو در زمان رانندگی میتواند عوامل مختلفی داشته باشد اما اگر میزان لرزش خودرو بیشتر از حالت عادی بوده و با افزایش سرعت نیز بیشتر میشود احتمالاً این مشکل از پلوس خواهد بود.
از جمله علائم دیگر خرابی این قطعه میتوان به روغنی شدن داخل بخش داخلی لاستیک خودرو، صدای تق تق به ویژه در زمان تعویض دنده، صدای خاص هنگام دور زدن با خودرو، کندی شروع به حرکت خودرو، عدم حرکت با وجود گاز دادن و… اشاره کرد.
دیدگاه خود را بنویسید